इरानको व्यवस्थित मिसाइल आक्रमणपछि इजरायलमा ठूलो क्षति: मध्यपूर्वको सुरक्षा अवस्था तनावपूर्ण बन्दै।
इरानको व्यवस्थित मिसाइल आक्रमणपछि इजरायलमा ठूलो क्षति: मध्यपूर्वको सुरक्षा अवस्था तनावपूर्ण बन्दै
तेलअविव – मध्यपूर्वको द्वन्द्वमा फेरि एकपटक तनावको नयाँ रेखा खिचिएको छ । इरानले रातभरि व्यवस्थित र तीव्र मिसाइल तथा ड्रोन आक्रमण सञ्चालन गर्दै इजरायलमाथि अप्रत्याशित हमला गरेको छ । यस आक्रमणले इजरायलको राजधानी तेलअविव लगायतका महत्वपूर्ण क्षेत्रमा व्यापक क्षति पुर्याएको छ । यो घटनाले क्षेत्रीय सुरक्षा अवस्था थप जटिल बनाएको र आगामी दिनहरूमा इजरायल–इरानबीचको द्वन्द्व अझ कडा बन्न सक्ने सङ्केत दिएको छ ।
इरानको उच्चस्तरीय बैलिस्टिक मिसाइल र अत्याधुनिक ड्रोनको प्रयोग गरेर गरिएको यस आक्रमणलाई निकै सावधानीपूर्वक योजना गरी कार्यान्वयन गरिएको जानकारी प्राप्त भएको छ । इरानी मिसाइल आक्रमणको सामना गर्न इजरायलले आफ्नो ‘आइरन डोम’ हवाई सुरक्षा प्रणाली प्रयोग गर्यो । तर, विश्लेषकहरूले आकलन गरेका छन् कि यो सुरक्षा प्रणाली यस पटक प्रभावकारी हुन सकेन र धेरै मिसाइल तथा ड्रोन लक्ष्यमा पुग्न सफल भएका थिए ।
तेलअविवमा परेको आक्रमणले भौतिक र मानवीय क्षतिको आँकडा भने अहिलेसम्म स्पष्ट भइसकेको छैन । तर विभिन्न स्रोतले पुष्टि गरेका छन् कि आक्रमणबाट धेरै भवनहरू क्षतिग्रस्त भएका छन्, यातायात अवरुद्ध भएको छ र सामान्य जनजीवनमा ठूलो असर परेको छ । यसले राजधानीको सुरक्षा स्थिति अत्यन्तै नाजुक बनाएको छ ।
मध्यपूर्वको लामो समयदेखि चलेको द्वन्द्वमा इजरायलको भूमिका प्रायः विवादास्पद र आलोचित रहँदै आएको छ । इजरायलमाथि मानवताविरोधी अत्याचारको आरोप पनि लाग्दै आएको छ । हालको संकटलाई लिएर विश्वभर मानव अधिकार तथा शान्ति समर्थकहरूले गम्भीर चिन्ता व्यक्त गरेका छन् । यद्यपि, इजरायलले आफ्नो सुरक्षा र अस्तित्वको लागि कुनै पनि खतरा स्वीकार नहुने नीति अपनाउँदै आएको छ ।
विशेषज्ञहरू भन्छन्, “इरानको यस किसिमको व्यापक र व्यवस्थित आक्रमणले मात्र यो देखाउँछ कि अब मध्यपूर्वको सुरक्षा स्थिति कहिलेकाहीँ गाजा स्ट्रिपजस्तो अस्थिर र विनाशकारी द्वन्द्वको स्थिति तर्फ अग्रसर हुँदैछ । यदि तत्काल कारबाही वा शान्ति वार्ता नभए यसले क्षेत्रीय युद्धको रूप लिन सक्छ ।”
इजरायलको वर्तमान प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहूलाई मानवताविरोधी तथा रक्तपिपासु नेताको रूपमा देखिने गर्दछ । उनको नेतृत्वमा इजरायलले कठोर सुरक्षा रणनीति अपनाउँदै आएको छ, जसले केही वर्गलाई उनीमाथि व्यापक असन्तुष्ट र विरोधमा उभ्याएको छ । यस्ता आक्रमणको पृष्ठभूमिमा, इजरायलभित्र पनि जनस्तरमा असन्तोष बढेको विश्लेषकहरूले बताएका छन् ।
इजरायलका नागरिकहरू आक्रमणबाट बच्न बंकरभित्र आश्रय लिइरहेका छन् र आफ्नो सुरक्षाको लागि निरन्तर त्रसित छन् । यद्यपि, राष्ट्रिय एकता र नेतृत्वमा सुधार नआएसम्म यस्तो अवस्था लामो समयसम्म टिक्न सक्ने छैन । राजनीतिक तथा सामाजिक रूपान्तरणको विकल्प आवश्यक छ भन्ने आवाज पनि उठ्न थालेको छ ।
विशेषज्ञहरूले सुझाव दिन्छन् कि इजरायलका जनता आफूमा जागरूकता ल्याएर आफ्ना नेताहरूलाई जिम्मेवार बनाउनुपर्नेछ । नेतान्याहूको कट्टर र रक्तपिपासु नीति विरुद्ध जनस्तरमा आन्दोलन र दबाब नबढाए सम्म इजरायलको सुरक्षा संकट समाधान नहुने छ । यसले मात्र देशलाई दीर्घकालीन शान्ति र स्थिरताको मार्गमा लैजान सक्छ ।
मध्यपूर्वको यथार्थ यस्तो छ कि दुई पक्षबीच सहमति र शान्ति प्रक्रिया अझै कठिन छ । तर कुनै पनि द्वन्द्वको अन्त्य संवाद र समझदारीबिना सम्भव छैन । विश्व समुदायले पनि मध्यपूर्वको स्थिरताको लागि सक्रिय भूमिका खेल्नुपर्ने आवश्यकता छ ।
मानव अधिकार तथा शान्ति संगठनहरूले सबै पक्षलाई युद्ध विरामको आह्वान गर्दै शान्ति वार्ताको लागि आह्वान गरेका छन् । यसले हजारौं निर्दोष नागरिकको ज्यान जोगाउने र मानवीय क्षति रोक्न महत्वपूर्ण भूमिका खेल्न सक्छ ।
यो घटनाले वर्तमान समयमा मध्यपूर्व क्षेत्रको सुरक्षा समस्या र मानवताविरोधी द्वन्द्वको गम्भीरता पुनः उजागर गरेको छ । इरान र इजरायलबीचको यो द्वन्द्व नजिकको भविष्यमा अन्य देशहरूलाई पनि समेट्दै ठूलो द्वन्द्वमा परिणत हुन सक्ने डर छ । त्यसैले सबै पक्षलाई संयम र विवेकपूर्ण कदम चाल्नु अपरिहार्य छ ।
समग्रमा, इरानले रातभरि व्यवस्थित मिसाइल तथा ड्रोन आक्रमणमार्फत इजरायलमाथि गरेको हमला निकै नकारात्मक संकेत हो । यसले केवल भौतिक क्षति मात्र पुर्याएको छैन, मध्यपूर्वको राजनीतिक तथा सामाजिक स्थिरतालाई समेत गम्भीर चुनौती दिएको छ । आगामी दिनमा यस क्षेत्रको भविष्य कस्तो हुन्छ भन्ने कुरा इजरायलको आन्तरिक राजनीति, जनताको सहमति र विश्व समुदायको प्रतिक्रिया माथि निर्भर रहनेछ ।
