कथा शीर्षक: “थर्मसको चिया र रञ्जनाको सपना”

कथा शीर्षक: “थर्मसको चिया र रञ्जनाको सपना”

साँझको काठमाडौं, विशेषतः माछापोखरी क्षेत्र, सधैं व्यस्त र चहलपहलले भरिएको हुन्छ। सार्वजनिक यातायातको गहिरो केन्द्र भएकाले यहाँ यात्रुहरू, कामकाजी वर्ग, विद्यार्थी र व्यापारीहरूको चाप उच्च हुन्छ। यही भीडभाडबीच, एउटी महिला — रञ्जना — हातमा दुई थर्मस लिएर उभिएकी हुन्छिन्।

एउटा थर्मसमा अदुवा–इलाइचीको तातो चिया, अर्कोमा मसला चिया। कुनै टेबल छैन, कुर्सी पनि छैन। न छ सटर, न बोर्ड। तर छ त मुस्कान र सम्मानले भरिएको व्यवहार।

“दाइ, तातो चिया छ नि, एक कप?” भन्दै उनी ग्राहकहरूसँग भद्र भाषामा बोल्छिन्।

उनको जीवन यति सरल देखिए पनि त्यसको पृष्ठभूमि संघर्ष, श्रम र सपना सँगै बुनिएको छ।

माछापोखरी – सम्भावनाको थलो, चुनौतीको दृश्य

माछापोखरी सहरभित्रको एउटा यस्तो ठाउँ हो जहाँ गाउँबाट सपना बोकेर आएका मानिसहरू राजधानी छिर्छन्। तर सबै सपना सजिलै साकार हुँदैनन्।

त्यस ठाउँको अर्को पाटो पनि छ — रातपछिको गतिविधि। केही होटलहरू, गेस्टहाउसहरू, र विश्रामस्थलहरूमा वैकल्पिक जीविकोपार्जनका माध्यमहरू पनि देखिन्छन्, जहाँ महिला, तेस्रोलिंगी समुदाय र अन्य व्यक्तिहरू आ-आफ्नो तरिकाले जीवन धान्ने प्रयासमा लागिरहेका हुन्छन्।

तर रञ्जनाको बाटो त्योभन्दा भिन्न छ।

रञ्जना — श्रमशीलताको परिचय

रञ्जना दैनिक बिहान सबेरै उठेर आफ्नै कोठामा चिया उमाल्छिन्। चिया तयार पारेर थर्मसमा हालेर उनी माछापोखरीको कुनामा आइपुग्छिन्, जहाँ दिनभर उभिएर उनले चिया बेच्छिन्।

उनीसँग बस्ने ठाउँ छैन, तर उनका ग्राहकहरू स्थायी छन्। उनीहरूसँग व्यवहार गर्ने तरिका, बोल्ने शैली र चियाको स्वादले उनलाई छुट्टै चिनाएका छन्।

एकदिन एक जना यात्रुले सोधे,
“दिदी, यहाँ उभिएर बेच्न गाह्रो हुँदैन?”
रञ्जनाले मुस्कुराउँदै भनिन्,
“गाह्रो त हुन्छ तर आत्मसम्मानसाथको श्रमले मन शान्त हुन्छ।”

सामाजिक भ्रम र प्रहरीको दृष्टिकोण

कहिलेकाहीँ प्रहरी टोलीले पनि बुझ्न नसकी प्रश्न गर्छ —
“साँचो चिया बेच्ने हो भने सटर किन छैन?”

त्यस्ता प्रश्नहरूले रञ्जनाको मन दुख्छ। तर उनी शान्त स्वरमा उत्तर दिन्छिन् —
“सटरको लागि प्रयास गर्दैछु, सहकारीबाट सानो ऋण पाइन्छ भने पसल खोल्न चाहन्छु। अहिले त थर्मसकै भरमा काम गरिरहेकी छु।”

प्रहरी कहिलेकाहीँ अप्रत्यक्ष शंका प्रकट गर्छन्, तर उनी आफ्नो गरिमालाई कहिल्यै गुमाउँदिनन्।

समान संघर्षमा रहेका अन्य पात्रहरू

रञ्जनाको वरपर पनि यस्ता थुप्रै पात्रहरू छन्, जसले आफ्नो जीवन यथासम्भव इमान्दारिताका साथ अगाडि बढाउने प्रयास गरिरहेका छन्।

उनी सँगै बस्ने कल्पना, एक तेस्रोलिंगी महिला, पनि जीवनयापनको लागि संघर्षरत छिन्। कल्पना कहिलेकाहीँ भावुक हुँदै भन्छिन्,
“दिदी, तिमी जस्तै केही स्थायी काम पाए कति राम्रो हुन्थ्यो।”

रञ्जना सधैं भन्छिन् —
“जीवन सजिलो छैन, तर सही बाटोमा हिँड्दा मनमा शान्ति हुन्छ।”

कल्पनाजस्ता धेरैले पनि अब चिया बेच्ने वा अन्य सिप आधारित कामतर्फ ध्यान दिन थालेका छन्।

सपना — सानो सटर र ठूलो आत्मविश्वास

रञ्जनाको मुख्य सपना सानो चिया पसल खोल्ने हो।
“सटर लिएको दिन, म सबै ग्राहकलाई भित्रै बसी चिया खुवाउँछु,” उनी भन्छिन्।

उनले सहकारीमा कागजात दिइसकेकी छन्। लोन स्वीकृत भइसकेपछि उनले सटर खोज्नेछिन्। अहिले थर्मस छ, स्टोभ छैन, तर सपना छ।

“एकदिन मेरो चिया पसल हुनेछ – त्यहाँ सफा गिलास, मीठो चिया र इमानदार व्यवहार पाइनेछ,” उनले कल्पनालाई बताउँछिन्।

कल्पनाको रूपान्तरण

एकदिन कल्पनाले भनिन्,
“दिदी, तपाईंको बाटो सही हो। म पनि केही सिप सिकेर सुरु गर्न चाहन्छु।”

रञ्जनाले हौसला दिइन् —
“जीवनमा परिवर्तन कठिन हुन्छ, तर असम्भव छैन। तिमी प्रयास गर, म साथ दिन्छु।”

अब कल्पना पनि रञ्जनासँगै चिया बेच्न थाल्ने तयारीमा छिन्। उनीहरू दुवैजना बिहानै थर्मस बोकेर आउँछन् — एउटीले मसला चिया, अर्कीले अदुवा चिया बेच्ने योजना बनाइरहेकी छिन्।

गरिमायुक्त श्रम र अन्त्यको आशा

रञ्जनाले आफ्ना छोरीहरूलाई पढाइरहेकी छन्। उनले चाहन्छिन् कि छोरीहरूले आफ्नो मेहनतबाट गर्व महसुस गरून्।

“उनीहरूले ममा श्रम देखून्, कमजोरी होइन। मैले गरिबी देखाएँ, हार होइन,” उनी भन्छिन्।

रञ्जनाको चिया व्यापार सानो छ, तर उसको सोच ठूलो छ। उनले समाजका विभाजनहरूलाई बुझ्छिन्, तर कहिल्यै निन्दा गर्दिनन्। उनी आफ्नो बाटोमा विश्वस्त छन्।

अन्त्य — तर प्रेरणा अनन्त

माछापोखरीको भीडमा उभिएर चिया बेच्ने रञ्जना सामान्य लाग्न सक्छिन्, तर उनी असाधारण छन्। उनले परिस्थितिलाई जित्ने आँट देखाएकी छन्।

उनको सपना अझै बाँकी छ, तर उनको संघर्षले धेरैलाई प्रेरणा दिएको छ।

“एकदिन मेरो पसल हुनेछ,” उनी भन्छिन्,
“त्यहाँ लेखिएको हुनेछ — रञ्जनाको चिया घर – जहाँ चिया मात्र होइन, गरिमासाथ बाँच्ने सपना पनि तताइन्छ।”